Op 29 oktober zijn de Tweede Kamerverkiezingen. Het thema “wonen” speelt daarbij waarschijnlijk een grote rol en zal centraal staan in de komende verkiezingen. En terecht, want steeds meer Nederlanders ondervinden dagelijks de gevolgen van een woningmarkt die al jaren onder druk staat. Grote aanpassingen die op korte termijn effect hebben, lijken echter niet waarschijnlijk.
Problematiek treft velen
Vooral alleenstaanden en jongeren worden hard geraakt. Starters hebben moeite om voet aan de grond te krijgen, terwijl de huurprijzen stijgen en het aanbod aan betaalbare koopwoningen schaars blijft. Ook alleenstaanden vallen vaak tussen wal en schip: te veel verdienen voor sociale huur, te weinig voor een hypotheek.
Suggesties zijn er genoeg
De afgelopen jaren zijn er diverse suggesties gedaan om deze woningproblematiek aan te pakken. Denk aan:
- Versoepeling van bouwvergunningen om sneller woningen te kunnen realiseren.
- Herbestemming van leegstaand vastgoed zoals kantoren en zorginstellingen.
- Stimuleringsmaatregelen voor gemeenten om woningbouw te versnellen.
- Vereenvoudiging van regels voor woningdelen en alternatieve woonvormen zoals co-housing.
- Verlaging van fiscale drempels voor starters, bijvoorbeeld via aangepaste hypotheekregels.
Het realiseren van plannen blijkt lastiger
Toch blijft het tempo waarin echte veranderingen plaatsvinden achter bij de urgentie van het probleem. De sleutel ligt uiteindelijk bij het bouwen van meer woningen, op korte én lange termijn. Maar bouwplannen vereisen visie, daadkracht en samenwerking op nationaal, regionaal en lokaal niveau.
Schaarste aan woningen dwingt tot maatregelen
De vraag naar woonruimte is op dit moment veel groter dan het aanbod. Nederland is hierin niet uniek. Veel landen in Europa kennen dezelfde situatie met als gevolg: hoge prijzen van zowel koopwoningen als huurwoningen. Voor alleenstaanden met een regulier inkomen is het daardoor in de praktijk heel lastig om een betaalbare woning te vinden. Het vergroten van het woningaanbod zal naar verwachting in de programma’s van alle politieke partijen een belangrijke plaats krijgen in de aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen.
Geen eenvoudige oplossingen
Het huidige tekort aan woonruimte is niet op te lossen met een aantal eenvoudige maatregelen. Ongeacht de uitslag van de verkiezingen zal de schaarste aan woonruimte nog langere tijd aanhouden.
Wonen en de komende verkiezingen: hypotheekrenteaftrek zal zeker aan de orde komen
Politieke partijen verschillen van mening over de vraag of de huidige hypotheekrenteaftrek gehandhaafd moet blijven. Voor huiseigenaren met een hypotheek waarbij de betaalde rente nog (deels) op het belastbaar inkomen in mindering mag worden gebracht, heeft een besluit om deze fiscale regeling af te schaffen grote gevolgen. In de praktijk betekent de huidige fiscale regeling voor de meeste huiseigenaren dat hun netto woonlasten honderden euro’s per maand lager zijn dan wanneer deze regeling niet zou bestaan.
Invoering nieuwe, fiscale regels zal over een lange periode gespreid moeten worden
Ontstaat er na de verkiezingen voldoende politiek draagvlak voor afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, dan zal dat praktisch gezien alleen kunnen met maatregelen die gespreid worden over een langere termijn van bijvoorbeeld 10 of 15 jaar. Het zal dus (naar verwachting) niet zo zijn dat de hypotheekrenteaftrek opeens van de ene op de andere dag wordt afgeschaft.
Goed advies blijft belangrijk
In een tijd waarin belangrijke veranderingen worden verwacht rond de beschikbaarheid en financiering van woningen, is het extra belangrijk om, wanneer je een woning wilt gaan kopen of je hypotheek wil oversluiten, je goed te laten adviseren. Wat de veranderingen precies zullen zijn, weet niemand. Dát er iets gaat veranderen, lijkt echter zeker als we kijken naar wonen en de komende verkiezingen. Juist daarom is het verstandig om als huiseigenaar voldoende reserves en flexibiliteit te behouden, en dit mee te nemen in de hypotheekconstructie die je kiest.
Overweeg je een woning te kopen of wil jij je bestaande hypotheek aanpassen, dan nodig ik je graag uit om hierover met mij verder te praten. Uiteraard houd ik de politieke en fiscale ontwikkelingen met betrekking tot wonen permanent bij en neem ik die mee in mijn adviezen.
